Meneer Alfred leeft verder in zijn bier

Meneer Alfred leeft verder in zijn bier

Enkele weken geleden namen we afscheid van de hoogbejaarde Alfred Van Roy, eigenaar van Brouwerij Palm uit Steenhuffel. Hij werd 95 jaar. Op 75 jaar tijd sleurde hij een lokaal brouwerijtje naar een hogere dimensie en vandaag is Palm nog altijd het meest verkochte speciaalbier in de Benelux. 

Alles liep zeker niet van een leien dakje: Alfred maakte twee oorlogen mee, diende de platgebombardeerde brouwerij terug op te bouwen en zelfs toen iedereen overschakelde op pils, bleef hij trouw geloven in de kansen van hoge gistingsbier. In 1958 veroverde hij op de Wereldtentoonstelling in Brussel de beste plaats voor zijn Palmhofcafé. Een eerste kleine doorbraak voor het Steenhuffelse amberbier. Ook een bottelingcontract met Carlsberg, razend populair in de jaren zestig en zeventig, leverde het bier met het Brabantse trekpaard enige faam op. Met de comeback van het speciaalbier in de vroege jaren ’80 en de succesvolle export naar Nederland vanaf het einde van dat decennium, forceerde Palm de échte doorbraak.

Ondertussen had Alfred zijn neef Jan Toye binnengehaald, een jonge brouwingenieur die voor de opvolging moest zorgen, want Alfred bleef kinderloos. Ondergetekende heeft Meneer Alfred, of “de patron”, goed gekend toen ik zijn commercieel manager was in de jaren tachtig. Hij was geen gemakkelijk man, maar een echte werkgever met een visie, die dag en nacht in de weer was voor zijn bedrijf en zich het lot van zijn werknemers zeer aantrok. Hij behaalde geen specifiek diploma, omdat hij al op jonge leeftijd aan de bak moest in de brouwerij van zijn vader Arthur. Gelukkig beschikte hij over een stevige dosis gezond verstand én een strijdershart. Het dagelijks bestuur bestond voor hem uit het verdelen van de post en het tekenen van de cheques voor de leveranciersfacturen. Tussendoor deed hij zijn ronde in de brouwerij, waar er geen papiertje op de grond mocht liggen. Toen hij niet meer goed te been was verplaatste hij zich met een golfkarretje, dat overigens niet op een of andere green te bewonderen was, want hobby’s had hij niet. Enkel de brouwerij was zijn leven. 

Een van zijn befaamde uitspraken was “De druppel holt de steen uit”. Als je lang genoeg op dezelfde nagel blijft kloppen, lukt het uiteindelijk wel. De olievlekpolitiek van de brouwerij, vanuit het kerngebied in Vlaams-Brabant uitgroeien naar de andere Vlaamse streken, lukte wonderwel. Vooral in de tijd dat de grote brouwers enkel met pils bezig waren, verwelkomden de cafébazen de Palmpromotors met open armen. Zij boden hen een lekker en betaalbaar alternatief. Al vlug stond er naast de huispils een Palm van het vat. Van Roy had wel de lusten van zijn bier, maar niet de lasten, die liet hij over aan de pilsproducenten die het pand aan zich gebonden hadden door een huur- of leningscontract.

Dat bleef niet duren. Gaandeweg ontwikkelden alle grote brouwers hun eigen gamma speciaalbieren en deden zo de deur dicht voor Palm. Daarnaast verwaterde de mode van het amberbier, net zoals dat het geval was met witbier. Bier is cyclisch, om de tien jaar heb je wel een andere trend. Bovendien is het cafébezoek niet meer wat het geweest is. Brouwers zoeken naar alternatieven, zoals een breed gamma van specialiteiten, die ze ook stevig exporteren. Ook Palm biedt vandaag een groot gamma aan, en kan daarbij een unieke tapmaster aanbieden met acht speciaalbieren van het vat. Die kunnen drie weken vers blijven dankzij kleine vaatjes, die gekoeld blijven in de tapkast. 
Een hele evolutie, maar toen Alfred Van Roy negentig werd, deden zijn trouwe medewerkers iets speciaals voor hem: ze assembleerden de beste gistselecties voor zijn verjaardagsbier Palm Royale, een zwaardere en heel fruitige Palm met een wat blekere kleur in een heel mooi kelkglas, waarschijnlijk een knipoogje naar de succesvolle abdijbieren. De Palm Royale is nog niet echt doorgebroken na vijf jaar, maar het bier toont groot potentieel, omdat het gewoon heel lekker is en geen kopie is van een ander bier. De lanceringsreceptie ligt nog vers in het geheugen. Meneer Alfred was aanwezig en niemand geraakte naar huis, zó lekker vond iedereen dat nieuwe bier. 
Als we er vandaag eentje drinken, denken we aan deze grote meneer, een brouwersmonument zoals we er wellicht geen meer gaan zien...

Bron: Ben Vinken, BierPassiemagazine 2009, nr. 42

Reacties