In Oudenaarde blijven er nog drie brouwerijen over: Roman, Cnudde en Liefmans. Traditioneel is er een onderscheid in smaak tussen de Oudenaardse bruintjes, al naar gelang hun ligging tegenover de Schelde, de rivier die de regio doorsnijdt. Door het verdrag van Verdun in 843, waarbij de drie zonen van Karel de Grote het rijk verdeelden, kwam de stad toe aan het Graafschap Vlaanderen ( toen onder Franse invloed) en kwam het naburige Ename ( waar Roman gevestigd is) onder Duitse invloed. Zo bleef Liefmans, in de stad gevestigd, een redelijk zuur bier door de versnijding van oud en jong bier. Roman gebruikte hop, opgelegd door de Duitse keizer, en mist die wrange toets die de Liefmans-bieren zo uniek maakt. Het paradepaardje van de Liefmans-brouwerij is ongetwijfeld de Gouden Band.
Laat ons het daar vandaag maar eens over hebben, nu het merk onlangs afgestoft werd door de nieuwe eigenaar, Duvel Moortgat.
Liefmans Gouden Band is niets minder dan een cultbier. In elk gespecialiseerd biercafé staat het op de kaart. Niet dat het bier zoveel in hectoliters betekent, maar het is zo een van die iconen van het Belgisch Bier. Vooral omdat het een blend (versnijding) is van oud en jong verzuurd bruin bier. Die verzuring ontstaat door het openstellen van het brouwsel aan de Oudenaardse lucht, in open gistkuipen. Die vind je nog steeds op de originele site aan de Aalststraat in Oudenaarde, en Duvel-Moortgat was zo verstandig om alles zo te laten, ook de enige, gelukkig jonge brouwer (ene Elfried) die nog wist hoe het moest werd in dienst gehouden. Het bier wordt thans in Breendonk gebrouwen, maar in tankwagens naar Oudenaarde gereden om er te verzuren in het levende brouwerijmuseum dat de site eigenlijk wel is. Als het bier uitgegist is wordt het in fraaie 37,5 cl flessen gebotteld en opgeslagen in de koele kelders van de brouwerij. Daar rust het vele maanden, tot het versneden wordt met ouder bier. Deze typische gemengde gisting uit Oudenaarde zou moeten beschermd worden, net zoals de mattentaarten uit Geraardsbergen.
Het is net die blend van jong en oud bier dat het bier zo’n speciaal karakter geeft. De versnijding zorgt ook voor een bescherming tegen veroudering, meer nog, het bier wint aan complexiteit door het enkele jaren te laten liggen op constante keldertemperatuur. Ik dronk twee jaar geleden een vintage Gouden Band uit 1987, en die had nog steeds pit en karakter. Ik raad de Duvel-marketeers dan ook ten sterkste aan voortaan jaartallen op het etiket te zetten. Nu, etiketten hebben er nooit rond Gouden Band gezeten. Het was en is nog altijd een zijdepapieren wikkel, en die wordt nog steeds handmatig aangebracht, een duur grapje waar gelukkig niet van afgeweken wordt door de nieuwe eigenaars. Ze fristen zelfs de verpakking wat op, door flashy blauw te gebruiken, mèt de handtekening in het midden van de fles van niemand minder dan Madame Rose, mevrouw Rosa Blancquaert-Merckx die gedurende 46 jaar in de brouwerij werkte, eerst als secretaresse, later als brouwmeesteres en algemeen directeur. Lees haar levensverhaal in de nieuwe Bierpassie.
